موسسه‌ی علمی فرهنگی رهپویان دانش

یکی یا مهم ترین مرحله ی یک نوجوان در دوران تحصیلش کنکور سراسری است که او باید پس از اتمام دوران متوسطه پشت سر بگذارد. اگر نخواهیم وارد بحث های انحرافی بشوم که آیا اساسا کنکور همه ی زندگی یک نوجوان است؟ یا چرا باید درس بخوانیم و به دانشگاه برویم؟ باید گفت:آن چیزی که فعلا می خواهم به عنوان فردی که پنج سال پیش کنکور سراسری علوم انسانی را پشت سر گذاشته بگویم مربوط می شود به این که ایام نوروز را چگونه سپری کنیم؟ما تعطیلات نوروز را 15- 20 روز فرض می کنیم؛ این تعداد روز برای یک دانش آموز علوم انسانی فرصت بسیار مغتنمی است تا بتواند سطح علمی خود را افزایش و برای تست زنی در بعضی دروس مهارت و تسلط کسب کند.یکی از نکاتی که دانش آموزان کنکوری عزیز رشته علوم انسانی باید قبل از برنامه ریزی مطالعه دروس خود بداند این است که ماهیت درس های علوم انسانی اکثرا حفظی است و این نوع دروس باعث می شود پس از چند ساعت مطالعه ذهن خسته شود و به دلیل یکنواختی مباحث مطالعاتی، کارایی و یادگیری پایین آید؛ لذا هر دانش آموز کنکوری علوم انسانی با قبول کردن این پیش فرض نباید به طور مثال یک روز مطالعاتی خود را کامل به درس تاریخ اختصاص دهد یا کاملا جغرافیا بخواند؛ بلکه باید هر روز خود را به دو نوع درس یا سه نوع درس تقسیم کند. مثلا صبح تا ظهر تاریخ بخواند؛ عصر تا ابتدای شب جامعه شناسی بخواند و از ابتدای شب تا ساعت مشخص شده یک درس عمومی مطالعه کند.به صورت کلی در تعطیلات نوروز دانش آموزان باید کم کم دروس را در مطالعه کرده باشند و مراحل نهایی آماده سازی کنکور سراسری را پشت سر بگذارند.به نوعی فرصت تعطیلات نوروزی را باید بیشتر به مرور کتاب ها و تست زدن اختصاص داد. البته این کار، بیشتر برای افرادی توصیه می شود که همه ی دروس را در چند ماه گذشته به خوبی مطالعه کرده اند؛ آنها باید خود را ارزیابی کرده و نقاط قوت و ضعف خود را دریابند و در فرصت باقی مانده تا کنکور ضعف های خود در بعضی مباحث و دروس را رفع کنند و با آمادگی کامل در جلسه کنکور حاضر شوند. البته برای دوستانی که با گذشت چندین ماه از ابتدای سال هنوز دروس را خوب مطالعه نکرده اند هم چند توصیه دارم: 1- رشته ی انسانی بر خلاف رشته های ریاضی و تجربی بیشتر حفظی است و این خود مزیت بالایی برای دانش آموزانی است که احساس می کنند هنوز خوب مباحث را مطالعه نکرده اند و تسلط روی بحث ها و دروس ندارند و می خواهند در تعطیلات نوروز استارت محکمی بزنند تا برای کنکور آماده شوند.2- باید بدانیم خیلی از دروس رشته های انسانی تک کتاب است و اگر ما بتوانیم با یک برنامه ریزی خوب روی آنها زمان بگذاریم بدون شک درصد های بالایی را در کنکور کسب می کنیم. برای مثال درس روانشناسی یک کتاب بیشتر نیست و در عین حال که تک کتاب است، مباحث کتاب هم مباحث سختی نیست؛ لذا با یک برنامه ریزی خوب می توان پیشرفت چشمگیری در افزایش درصدها و ترازها را شاهد باشیم.3- فرصت باقی مانده برای دانش آموزان علوم انسانی چه متوسط و چه ضعیف فرصت بسیار مناسبی است تا با مرور کتاب ها آمادگی نسبی را کسب کنندبرای مثال دروسی چون علوم اجتماعی، جغرافیا، تاریخ، روانشناسی و... البته بنده معتقدم با کمی تساهل و تسامح فلسفه و منطق هم از این دروسی است که مطالعه ی آنها خیلی سخت نیست و فقط نیاز به زمان مناسبی برای مطالعه ی آنها و تست زنی جهت کسب تسلط دارد.اما در علوم انسانی چطور رتبه ی خوبی بیاوریم؟!واقعیت تلخ برای دانش آموزان علوم انسانی این است که اکثرا احساس می کنند چون دروسی مثل روانشناسی، علوم اجتماعی، تاریخ و جغرافیا و گاها اقتصاد و فلسفه و منطق را بادرصد هایی مثل 50-60 و حتی 70 پشت سر می گذارند، پس قرار است رتبه ی خوبی را در کنکور کسب کنند و این یک اشتباه محاسباتی است!دوستان عزیز دقت بفرمائید خودمان را گول نزنیم؛ دروس نامبرده از جنس دروسی هستند که اکثر دانش آموزان متوسط رشته علوم انسانی هم همان درصد های گفته شده را می زنند و حتی گاها دانش آموزان ضعیف هم در این دروس، درصد های خوبی را کسب می کنند؛ پس راهکار چیست؟!راهکار صحیح جهت کسب رتبه ای خوب در علوم انسانی بدین صورت است که علاوه بر دروس نامبرده شده بتوانیم در ریاضی، ادبیات تخصصی، عربی تخصصی و انگلیسی هم درصدی قابل قبول را کسب کنیم.این یک مزیت برای دانش آموزان علوم انسانی است که اگر ادبیات و عربی تخصصی خود را خوب مطالعه کنند و به درجه ای از تسلط برسند بدون شک در ادبیات عمومی و عربی عمومی نیز می توانند درصدهای خوبی را کسب کنند. لذا باید بدانیم هر چند دروس ادبیات و عربی تخصصی از دروس سخت کنکور علوم انسانی است ولی دارای جایگاه ارزشمندی در ارتقای رتبه در کنکور سراسری است و ما باید روی آنها وقت بیشتری بگذاریم.یکی از سخت ترین قسمت های ادبیات تخصصی رشته علوم انسانی قافیه و عروض است؛ هم به دلیل جنس درس، که درس سختی است و هم به این دلیل که دانش آموزان این درس را در ترم اول پیش دانشگاهی فرا می گیرند و زمان کافی برای تسلط ندارند.باید دانست قافیه و عروض درس سختی نیست و چون دارای اصول و چند استثنای مشخص است می توان با اختصاص دادن زمان مناسب برای فراگیری این درس، در مدت زمان کوتاه نسبتا مسلط شد.برای انتقال تجربه عرض می کنم؛ بنده با علم به اینکه در پیش دانشگاهی زمان کافی برای تسلط یافتن روی قافیه و عروض ندارم تابستان سال سوم از طریق یکی از دوستان این درس را فراگرفتم ولی در ایام پیش دانشگاهی با دیدن هر بیت شعر چند پروسه را بر روی آن اجرا می کردم:الف. معنا و مفهوم این بیت شعر چیست؟ب. چه ارایه های ادبی در آن به کار رفته اند؟ج. تقطیع بیت و مشخص کردن وزن آن. د. مشخص کردن اسم وزن بیت.و البته سعی می کردم یک کار دیگر هم انجام دهم، آن هم بدین صورت بود که در زمان های استراحتم معمولا آهنگ گوش می کردم و چایی می خوردم! لذا با گوش کردن آهنگ یکی یا دو تا بیت آهنگ را بر روی کاغذ می نوشتم و سعی می کردم آن بیت را تقطیع کنم!در مورد ریاضی باید گفت شاید 50-60 درصد دانش آموزان علوم انسانی اصلا به خود اجازه نمی دهند حتی یک بار گذرا روی سوالات ریاضی دفترچه نگاه کنند و زمان این درس را برای بقیه دروس صرف می کنند و این یکی از بزرگترین اشتباهات است!اینکه 50-60 درصد دانش آموزان علوم انسانی اصلا سراغ درس ریاضی نمی روند این خود یک فرصت عالی برای افرادی است که می خواهند رتبه ای خوب در کنکور کسب کنند.بدون شک در بین سوالات ریاضی حتما دو سه سوال خیلی آسان هست و اگر حتی دانش آموزان متوسط هم آن سوالات را پیدا کنند می توانند با کمی تامل، جواب صحیح را یافته و تراز خود را در میانگین کل و درس ریاضی بالا ببرند. اگر حتی داوطلبی بتواند 20-30 درصد هم کسب کند به طور شگفت انگیزی ارتقای رتبه خواهد داشت.و مورد آخر انگلیسی است:معمولا دانش آموزان علوم انسانی به طور اشتباه این درس را رها می کنند و درصد خوبی را در این درس کسب نمی کنند؛ لذا افرادی که می خواهند رتبه خوبی را کسب کنند باید نگاه خاص و ویژه ای روی این درس عمومی داشته باشند.دوستان باور کنیم انگلیسی خواندن سخت نیست! فقط راه های خاص خودش را دارد که هر کسی باید به صورت تجربی آن را فراگیردذکر این نکته در مطالعه ی درس انگلیسی هم خارج لطف نیست که نباید مثلا یک روز کامل را به مطالعه این درس اختصاص دهیم! بلکه با قرار دادن چند نوبت -مثلا نیم ساعتی- در لابه لای دروس مشخص شده ی هر روز، آن را مطالعه کنیم تا هم در مطالعه ی آن مداومت داشته باشیم و هم ذهن خسته نشود.در پایان به این نکته که همیشه سوال دانش آموزان هم اشاره کنم که "چطور برای مطالعه برنامه ریزی کنیم؟""به کدام مشاور جهت برنامه ریزی مراجعه کنیم؟"جواب این سوال بدین شرح است: "بهترین مشاور و برنامه ریز برای هر فردی خود آن فرد است!"پس با توجه به درجه تسلط خودمان برای دروس، و با شناخت محیط اطراف برنامه ای بریزیم که بتوانیم بیشترین بهره برداری را از این تعطیلات داشته باشیم.به امید موفقیت همه ی شما عزیزان!از تجربیات آقای محمد شاکردانشجوی کارشناسی ارشد علوم سیاسی دانشگاه تهران